Prof. Dr. İlber Ortaylı, bu yıl “Balkan Günleri” temasıyla gerçekleştirilen Çeşme Şenliği’ne konuk oldu.
Çeşme’de Aya Haralambos Kilisesi’nde gerçekleştirilen söyleşide “Balkan Göçü ve Türkiye’ye Etkileri” başlıklı konuşma yapan tarihçi-yazar Ortaylı, mübadele, Balkan göçü ve tarihteki salgın hastalıklar mevzularını ele aldı.
Yoğun iştirakin olduğu söyleşiye “26 Ağustos’tan beri kutlama içindesiniz. Ne vakit bitecek biliyor musunuz? Bilen var mı? Eh işte… Mudanya Mütarekesi ne vakit imzalandı? Bu tarihleri öğrenmenizde yarar var.” kelamlarıyla başlayan Ortaylı, “Coğrafyayı lütfen âlâ öğrenelim. Çok kıymetlidir. Gidin kağıtlarınıza bakın. Yaşayan ana babanıza, dedenize falan da sorun; hangi köydensiniz?’ tabirini kullandı.
“PANDEMİDE ÇUVALLADILAR”
Son periyotta sıhhat çalışanlarına yönelik gerçekleştirilen fiziki akınlara ait de Ortaylı şunları söyledi:
“Böyle bir şey olmaz. Sıhhat işçisine saldıran insanın evvela meczupluğuna hükmedilir. Bunun için gözleme alınır tımarhaneye konulur. Oradan sonra cezai ehliyeti olduğu, yani psikiyatrik istikametten sağlam olduğuna hükmedilirse rapor verilirse o vakit savcıya verilir. Yoksa savcıların da işi değildir meczupla uğraşmak. Anlamaz ki adam. Bunlar hastadır. Tabip dövmese karısını dövüyor. Birini buluyor dövecek. Çocuk dövüyor, köpeği dövüyor. Bu türlü beşerler var. Değişen toplumda çok var. Bunu makul gösteremezsiniz.”
İlber Ortaylı, Kovid 19 salgını sırasında birçok devletin sıhhat alanında âlâ olmadığının görüldüğüne işaret ederek “Almanya’nın vb. doktora gereksinimi var. Pandemide çuvalladılar hepsi. Mesai veriyorsun, onu da yapamıyor. Alışmamış çalışmaya. Bu kadar kolay. Çalışmaya alışmak diye bir şey var. Amerikan doktoru ile Avrupa doktoru bir değil. Hintli, İranlı tabip daha düzgün. Zira çalışıyor. Yanı başınızdaki Rusya o denli değil. Tekniğini de değiştirmiyor. Öğrenmiyor. Bunlar kıymetli. Hücumların önlenmesi lazım.” tabirini kullandı.
“ATATÜRK SİNİRLİYDİ”
Atatürk’ün “Beni Türk doktorlarına emanet ediniz.” kelamına ait ise Ortaylı, Atatürk’ün hudutlu bir yapısı olduğunun altını çizerek, “Ama natürel iş tabibin karşısına gelince, doktora bağırmak halinde değil. Tahammül gösteriyor. Benim anladığım, teşhisler de yanlış. Kimi adamlar bana dedi ki ‘Bu adam siroz değil kanser’. Daha çok sigara içiyor. Hudutlu.” değerlendirmesinde bulundu.
Ortaylı, Balkan ve Rumeli göçmenlerinin Türkiye’ye geliş sürecini de ayrıntılarıyla anlattı. Rumeli göçmenlerinin yalnızca Ege kıyılarında sahil uzunluğunda yaşamadığını lisana getiren Ortaylı, Türkiye’nin her tarafında yaşadıklarına vurgu yaptı.
İzleyicilerin sorularını da yanıtlayan tarihçi Ortaylı, geçirdiği bir rahatsızlık nedeniyle ayakta durmakta zorlandığını belirterek bu nedenle okuyucularının kitaplarını imzalayamayacağını söyledi.
Çeşme Belediye Lideri M. Ekrem Oran’ın da katıldığı söyleşiyi izleyenler ortasında CHP İzmir Milletvekili Tuncay Özkan da yer aldı.
Festival, bugün ve yarın gerçekleşecek aktifliklerin akabinde sona erecek.