Macaristan hükümeti, komşu ülkelerden araç sahiplerinin ucuz akaryakıt için ülkeye gelmesini engellemek için yerli plaka şartını getirdi. Hükümet, plakalar çalınmaya başlayınca akaryakıt istasyonları müşterilerden ruhsat da istemeye başladı.
Macar hükümeti enflasyon karşısında dar ve orta gelirli aileleri korumak için Ekim 2021’de birtakım temel besin unsurlarının yanı sıra akaryakıt fiyatlarını da sabitlemişti.
Bir devlet şirketi olan ve Macaristan’daki tek petrol rafinerisini işleten MOL ve akaryakıt istasyonları ortasındaki mutabakatla akaryakıt istasyonlarında satılan tüm akaryakıt çeşitlerinin fiyatına tavan getirilmişti. Bu muahede çerçevesinde akaryakıt ve mazotun litresi 480 forintten (Yaklaşık 1,21 Euro, 21 Türk Lirası) daha değerliye satılamıyor.
Fakat o tarihten bu yana petrol fiyatları çok yükseldi. Bilhassa de Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlattığı savaşın akabinde ham petrol fiyatları astronomik sayılara ulaştı.
Buna bağlı olarak da akaryakıt eserlerine arka arda gelen artırımlar, Macaristan’daki ve komşu ülkelerdeki akaryakıt eserleri fiyatları ortasında büyük bir fark doğmasına neden oldu.
‘Akaryakıt turizmi‘
Bu da Avrupa Birliği (AB) içindeki özgür dolanım hakkı nedeniyle komşu ülkelerden Macaristan’a yönelik büyük bir “akaryakıt turizmi” başlattı.
Macaristan’a sonu olan ülkelerden beşerler akın akın Macaristan’a geliyor, depolarını Macar kentlerindeki ucuz akaryakıtla dolduruyorlardı.
Fakat Rusya’dan ithal edilen ham petrole ambargo geleceği söylentileriyle Macaristan ve öbür AB ülkelerindeki akaryakıt fiyatlarındaki farklar yer yer iki katına çıktı.
Macar hükümeti tedbir almayı gerekli gördü ve geçtiğimiz günlerde sabit fiyattan yalnızca Macar plakalı araçlara akaryakıt satılacağını duyurdu.
Buna nazaran yabancı plakalı araçlar Macar akaryakıt istasyonlarında artık lakin yüksek tarifeyle depolarını doldurabileceklerdi.
Hükümetin bu kararının akabinde iki kıymetli gelişme oldu: Birincisi, komşu ülkelerin hudut bölgelerinde yaşayan AB vatandaşları, Macar hükümetinin bu uygulamasının ayrımcılık olduğunu AB içinde buna müsaade verilmemesi gerektiğini öne sürüp Avusturya’da imza toplamaya başladılar.
İkinci gelişme ise daha da değişikti: Macaristan’ın kuzeyinde Avusturya sonundaki Mosonmagyarovar kentinde bir gece içinde 30 aracın plakası çalındı. Diğer kentlerden de plaka hırsızlığı haberleri geldi.
Yabancı araç sahipleri bu plakalarla akaryakıt istasyonlarından ucuz akaryakıt alabilecekti.
Bunun üzerine hükümet bir uygulama daha başlattı: Bundan bu türlü akaryakıt istasyonlarında depolarını dolduran araçların Macar plakasına sahip olması yetmiyor. Artık araç sahiplerinin ruhsat da göstermesi de gerekiyor.