Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgale başlaması, başta Avrupa kıtası olmak üzere milletlerarası güvenlik ortamını derinden etkiledi. İkinci Dünya Savaşı sonrası devirde Avrupa’da görülen en büyük savaşın kıtanın başka coğrafyalarına yayılma mümkünlüğü, bilhassa NATO üyesi olmayan ülkelerin güvenlik tasalarını artırdı.
NATO’nun 5. unsurunun yarattığı güvenlik şemsiyesinden yararlanmak isteyen birinci ülke, Rusya ile 1300 kilometre hudut paylaşan Finlandiya oldu. İsveç kamuoyu da Fin komşularını takip etti ve 200 yıllık tarafsızlık siyasetine son verdi. Lakin ittifakın iki ülkeyle birlikte genişleme mümkünlüğü Türkiye’nin ağır itirazları ile karşılaştı. Haziran sonunda Madrid’de yapılacak NATO doruğu öncesi mevcut durumu, Türkiye’nin eski NATO Daimi Temsilcisi Emekli Büyükelçi Fatih Ceylan Cumhuriyet’e kıymetlendirdi.
“Rusya’dan algılanan tehdidin tarihte görülmemiş bir düzeye ulaştığını” belirten Ceylan, savaşın yaratmış olduğu tansiyonun bilhassa İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelik sürecini tetiklediğini söyledi. Ceylan, “Rusya’nın bölgedeki askeri faaliyetlerinden rahatsız olan İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelik başvurusu yapmasının sürpriz bir gelişme olmadığını kelamlarına ekledi. Müzakerelerde çok az ilerleme kaydedildiği bilgisi üzerinden Ceylan, iki değerli mevzuya bilhassa vurgu yaptı. Birinci olarak, “Görüşmeler daha düşük profildeki diplomatik kanallar kullanılarak sürdürülmeli ve kamuoyu sürece bu derece dahil edilmemeli” sözlerini kullandı. İkinci kıymetli nokta olarak ise Ceylan, 13 Mayıs’ta Berlin’de yapılan NATO Dışişleri toplantısının akabinde Türkiye’nin tutum değişikliğine değindi ve bu değişikliğin iki ülke yetkililerini büyük ölçüde “şaşırttığını” söyledi. Başka taraftan Türkiye’nin bu ülkelerden beklentilerinin yasal olduğunu kelamlarına ekleyen Ceylan, haziranda Madrid’de yapılacak olan NATO doruğunun ehemmiyetine işaret ederken “iki ülkenin üyelikleri konusunun o vakte kadar çözülmesinin Türkiye’nin ulusal çıkarları açısından yararlı olacağını” söz etti. Aksi takdirde mevzunun, “S-400 krizine emsal bir formda Türkiye’nin önüne çok önemli bir sınama olarak çıkacağını” bildirdi. Tıpkı vakitte tepede açıklanacak olan “Stratejik Konsept”in kıymetine vurgu yaparken “Bu bahsin gündeme getirilmemesinin önemli bir eksiklik” olduğunu lisana getirdi.