Çoğunlukla çocuklarda görülen fakat her yaşta ortaya çıkabilen kızamık hastalığının izlenme sıklığı koronavirüs pandemisi ekonomik karabük escort zorluklar göçler ve savaşlar sebebiyle artış gösteriyor UNICEF ve Dünya Sıhhat Örgütü DSÖ dünya genelinde kızamık hadiselerinin yüzde 80 oranında arttığını açıklarken tehlikenin hala devam ettiğine dikkat çekiyor Bilhassa 1 karaman escort yaşın altındaki çocuklarda vefata sebep olabilen kızamık hastalığı havadaki damlacıkların solunması ve enfekte kişi ile direkt temas yoluyla bulaşıyor Bu hastalıktan korunmanın en değerli yolu ise aşılanmadan yani toplumsal bağışıklığın kars escort oluşturulabilmesinden geçiyor Memorial Ankara Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Bölümü nden Doç Dr Nisa Eda Çullas İlarslan kızamık hastalığı ve korunma yolları ile ilgili bilgi verdi
Okul öncesi periyottaki çocuklarda daha çok görülüyor
Sıklıkla çocuklarda görülmekle birlikte her yaşta karşılaşılabilen ve çok bulaşıcı olan kızamık viral döküntülü hastalıklar ortasında yer almaktadır Öteki ismi rubeola olan kızamık hastalığının etkeni morbillivirüs isminde bir virüstür Bu hastalık okul öncesi periyottaki çocuklarda daha sık görülmektedir Kızamık bireyden şahsa havadaki damlacıkların solunmasıyla yahut enfekte kişinin dokunduğu oyuncak havlu kıyafet bardak çatal üzere objeler yoluyla yani direkt temas ile bulaşmaktadır
Döküntüler en değerli belirtileri oluşturur
Virüs bedene alındıktan sonra belirtilerin ortaya çıkması kuluçka dönemi 10 12 gün sürmektedir Hastalığın belirtileri ortasında halsizlik kuru öksürük burun akıntısı hafif yahut yüksek ateş ağız içinde görülen koplik lekeleri kulak ardında saç yüz ve tüm gövdede görülen döküntüler yer almaktadır Hastalığın bulaştırıcılığı döküntüler başlamadan evvelki 4 gün ile başladıktan sonraki 4 gün ortasındaki süreçte gerçekleşmektedir
Toplumsal bağışıklık ile salgınlar engellenebilir
Kâfi aşılamanın yapılamadığı toplumlarda 2 3 yılda bir salgınlar halinde seyreden kızamık dünya genelindeki sıhhat ekonomik ve siyasi krizler ile göçlerin yaygınlaşması sonucunda başka ülkelere de süratle yayılmaktadır DSÖ nün Türkiye deki kızamık hadise sayısı dünya dataları ile paralel olarak 2013 yılında önemli bir artış göstererek yıllık 7 bin 405 e yükselmiştir Alınan tedbirlerle bariz olarak düşürülen bu sayı göç aşı reddi 9 ay aşılamasının kaldırılması üzere nedenlerle tekrar artışa geçerek 2 bin 904 e ulaşmıştır 9 ay aşılamasının tekrar başlatılması ve göçmen aşılamasının hızlandırılması ile olay sayıları azalmıştır
Hadiseler yüzde 80 oranında arttı
UNICEF ve DSÖ bilgileri 2022 nin birinci 2 ayında dünya genelinde bildirilen kızamık hadiselerinin 2021 yılının birinci 2 ayına nazaran 79 oranında artarak 9 bin 665 ten 17 bin 338 e yükseldiğine işaret etmektedir Kızamık hadiselerinin artışına Covid 19 salgınının birinci vakitlerinde dikkatle uyulan maske ve ara kurallarının son vakitlerde kaldırılması pandeminin oluşturduğu gerilim nedeniyle ebeveynlerin çocuklarını aşıya götürmemesi ve ekonomik aksilikler ile pandemiye odaklanılması sebebiyle ulusal aşılama faaliyetlerinin sekteye uğraması sebep olarak gösterilmektedir
Tehlike devam ediyor
DSÖ bilgilerine nazaran 2020 yılında dünya genelinde temel çocukluk çağı aşılaması fırsatını kaçıran çocuk sayısının 23 milyon olarak ölçüldüğü ve 2009 yılından beri en yüksek düzeye ulaştığı gözler önüne serilmektedir Ayrıyeten Ukrayna Afganistan Etiyopya ve Somali üzere ülkelerde savaşın da tesiriyle aşılama faaliyetlerinin aksaması kalabalık şartlarda ömür ve pak su ile hijyen yetersizliğinin tesiriyle kızamık olgularında artış tehlikesinin devam ettiğini göstermektedir
Kızamık hayati riske yol açıyor
Kızamık 1 yaş altında makus beslenen çocuklarda bağışıklığı baskılanmış yahut bağışıklık ile ilgili hastalığı olanlarda şiddetli seyredebilir hatta hayati riske yol açabilir Vefat oranı ortalama 3 iken az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde aşılanma oranlarının düşüklüğü ve makûs beslenme fazlalığı nedeniyle bu oran katlanmaktadır Kızamığın en sık komplikasyonu ortak kulak iltihabıdır Ayrıyeten zatürre lenf bezi iltihabı ishal ilerleyici konjunktivit körlük kalp kası iltihabı ve vefatla sonuçlanan beyin dokusu iltihabına SSPE neden olabilir
Kızamıktan korunmanın yolu aşıdan geçiyor
Viral bir enfeksiyon olduğu için kızamık hastalığının etkene yönelik tedavisi bulunmamaktadır Çoklukla istirahat kâfi sıvı alımı ateş düşürücü ve A vitamini verilmesi üzere destekleyici tedaviler uygulanmaktadır Kızamıktan korunmanın tek yolu aşılamadır Ülkemizde uygulanan aşı takviminde kızamık aşısı 12 ayda ve 4 yaşında KKK kızamık kızamıkçık kabakulak aşısı biçiminde uygulanmaktadır Son yıllarda kızamık olgularında artış görülmesi nedeniyle aşılamaya 9 ayda KKK aşısı biçiminde başlanılmakta 12 ay ve 4 yaşında aşılama tekrarlanmaktadır Bu uygulama son derece değerlidir zira hastalığın en şiddetli seyrettiği birinci 1 yaşta müdafaa oranını istenilen düzeye ulaştırmaktadır İki doz kızamık aşısı ile hastalığa karşı kâfi bağışıklık sağlanma yüzdesi yaklaşık 95 100 ortasındadır Kızamık virüsünün deveranının durdurulabilmesi için toplumun en az 95’inin kızamık içeren bir aşı ile aşılanması gerekmektedir Dünya Sıhhat Örgütü günel datalarına nazaran ülkemizde 2 doz kızamık aşısı ile aşılanma oranı 93 tür Dış göçler de dikkate alındığında kızamık aşılamasına hassasiyetle devam edilmesi hastalığın önlenmesi için mutlaktır
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı