Dış gezegenleri direkt gözlemlemek son derece sıkıntı. Bizden 100 ışık yılı uzaklıktaki bir uzaylı çeşidi, Dünya’yı tek bir piksel olarak görmek isteseydi, ana aynası 90 kilometre çapında olan bir teleskopa gereksinim duyardı. Lakin üretimi neredeyse imkansız olan bu teleskoplara muhtaçlık duymadan yalnızca küçük ötegezegenleri görmenin değil, yüzeylerini haritalamanın bile bir yolu olabilir. Bu yolun temelinde ise Güneş’i dev bir merceğe dönüştürmek yer alıyor.
Kütlesi olan her obje, mekan-zamanı bükerek ışığın etrafında bükülmesine neden olur ve bu, yerçekimi merceği olarak bilinen olayı yaratarak ardında ne olduğunu görmemizi sağlar. Etrafımızdaki en büyük obje olan Güneş, uzaktaki objelerin büyütülmüş imajlarına ulaşmak için bir teleskop merceği üzere kullanılabilir. Güneş Yerçekimi Merceği projesi de tam olarak bu hedefle başladı.
Böyle bir vazife, kıtaları ve adaları (ve hatta varsa kentleri bile) görmek için bir ötegezegen yüzeyinin kâfi detayla görülmesi sağlayabilir, lakin başarılması için aşılması gereken pek çok zorluk da bulunuyor. Sistemin çalışması için Güneş merceğinin ve teleskopun geri kalanının Dünya ile Güneş ortasındaki aranın 650 katı yahut 650 astronomik ünite (AU) olması gerekiyor.
Dünya’dan en uzak insan imali obje olan Voyager 1 uzay aracı 45 yıldır seyahatine devam ediyor ve şu anda Güneş’ten 157 AU uzaklıkta. Güneş Yerçekimi Merceğinin dört kat daha uzağa ve çok daha kısa bir vakit diliminde gönderilmesi gerekiyor. ArXiv ön baskı sunucusunda bulunan yeni bir makale, bu vazifesi mümkün kılmak için gerekenlerin aslında elimizde olduğunu yahut araştırmacıların şu anda üzerinde çalıştığını belirtiyor.
NASA Jet Propulsion Laboratory’den Dr. Slava Turyshev’in söylediğine nazaran, gereksinimimiz olan şeylerin ortasında güneş yelkeni ilerleme usulü, araçta yer alan güç kaynağı ve irtibat gerekiyor. Bunların tamamı şu anda mevcut ve geliştirilmeye devam ediyor.
Ekip, küçük bir teleskopa sahip bir uzay aracının bu arayı 25 yılda geçmesini amaçlıyor ve bu da Güneş Sistemi’nin kenarlarına yanlışsız gönderdiğimiz rastgele bir uzay aracından çok daha yüksek bir sürate sahip olmasını gerektiriyor. Grup, bu sürate ulaşmak için bir güneş yelkeni kullanmayı, uzay aracını Güneş’e gereğince yaklaştırmayı ve sonra uzaklara hakikat yüksek bir süratle uçurmayı planlıyor.
Bu sistem, amacın evvelce belirlenmesini gerektiriyor zira teleskop, ulaşacağı noktaya vardıktan sonra öteki bir cismi gözlemleyemeyecek. Ayrıyeten güneş yelkenlerinin çok yüksek bir yüzey alanı/kütle oranına sahip olması gerektiği için bu aracın çok küçük olması gerekiyor. Ekip, uzayda bir teleskopu birleştirebilecek bir nano-uydunun bu iş için en uygun şey olduğunu düşünüyor.
Dr. Turyshev’in açıkladığı üzere, bu sistemin çalışması için sistemlerin ve araçların güneş yelkenine uygun olacak kadar küçültülmesi ve ucuz bir uzay aracı kullanılması gerekiyor.
İnsanlığın başka gezegenleri ve Dünya dışı ömrü inceleme prosedürünü değiştirebilecek bu proje şu anda kaynak toplama, topluluk takviyesi, takım geliştirmesi üzere proje geliştirme evrelerinde yer alıyor. Lakin şayet bu proje onaylanırsa, başlatılması çok uzun sürmeyebilir. Dr. Turyshev’in söylediğine nazaran 2034 yılı üzere erken bir tarihte birinci uçuş gerçekleştirilebilir…