Antalya’nın Kaş ilçesinde dünyaca ünlü 12 kilometrelik Patara kumsalında Prof Dr Eyüp Başkale ve 14 Büyükçekmece escort gönüllüden oluşan grup Patara Deniz Kaplumbağaları Korunması ve İzlenmesi Projesi kapsamında 15 Mayıs’ta vazifeye başladı
Caretta caretta cinsi deniz kaplumbağalarının cinsinin devamı ve bu kapsamda cinsiyetlerinin belirlenmesine ait bu yıl Çatalca escort bayan bilimsel çalışma yapılıyor
Deniz kaplumbağalarının mayıs ortasında başlayıp ekim sonuna kadar devam eden yuva ve yavruların yumurta çıkışı mühletince saat 20 00’den 08 00’e kadar kumsala girmenin yasak olduğu Patara’da Escort Esenler toplam yuva sayısı 12 oldu Bu kıyıda geçen yıl 316 yuva oluşurken 16 bin 980 yavru denizle buluştu
SICAKLIK CİNSİYETİ BELİRLİYOR
Prof Dr Başkale proje kapsamında oluşan tüm yuvalara sıcaklık kaydedici aygıt yerleştirildiğini kuluçka müddetince yuva sıcaklığının ölçüldüğünü söyleyerek Kuluçka mühletince bu aygıt yuva içi sıcaklığını ölçüyor Deniz kaplumbağalarında sürüngenlerin birçoklarında olduğu üzere cinsiyet kromozomu yok Cinsiyet embriyonik gelişim sırasında kuluçka müddetinin ortadaki 3’te 1’lik devrindeki yuva sıcaklığıyla belirleniyor Sıcaklığın 32 derece civarında olması yavruların hepsinin dişi 26 derece civarında olması hepsinin erkek 29 derecede ise yarısının dişi yarısının erkek olmasına yol açmaktadır diye konuştu
AYGITLA ÖLÇÜM YAPILIYOR
Kuluçka sürecinde yuvaların sıcaklığını ölçmeye yarayan aygıtlarla dönemdeki yavruların cinsiyet oranlarının kestirim edilebildiğini kaydeden Prof Dr Başkale şöyle devam etti
Küresel sıcaklıktaki artış yavruların dişi erkek oranını büsbütün etkilemekte ve dişi yüklü popülasyon oluşumuna neden olmaktadır Buna ek olarak dönemin birinci yuvalarından yani mayıs ve haziran ayının başlarındaki yuvalardan çıkan yavrular daha çok erkek bireylerden oluşmaktadır Sıcaklığın kuluçka mühletine tesiri de değerlendirildiğinde erken dönem yuvalarının kuluçka mühleti 60 gün kadar sürerken sıcaklığın yüksek olduğu temmuz ayındaki yuvalardan yavrular 45 günde çıkabilmektedir
Sıcaklık ile cinsiyet tahminlemesine ek yuva içerisinde meyyit olarak tespit edilen yavrulara ilişkin gonad yumurtalık örneklerinin toplandığını da anlatan Prof Dr Başkale Bu örnekler üreme dönemi sonrasında laboratuvara getirilerek histolojik incelemeler yapılmakta ve net bir formda yavru bireyin erkek yahut dişi olduğuna karar verilmektedir Elde edilen bu sonuçlar yuva sıcaklığı bilgileriyle eşleştirilerek Patara kumsalının o dönem ürettiği erkek dişi oranı hakkında bizlere daha gerçek bilgi vermektedir Cinsin devamı için cinsiyetlerin takibi de çok önemli dedi
CİNSİYET ORANINI ETKİLİYOR
Arazi çalışmaları sorumlusu Uzman Biyolog Ayfer Tatlı global ısınmaya bağlı sıcaklık artışının deniz kaplumbağalarında cinsiyet oranlarını değiştirdiğini belirterek Sıcaklık artışı dişi oranının daha fazla olmasına sebep oluyor Sıcaklık kuluçka mühletine de tesir etmekte örneğin sıcaklığın düşük olduğu erken devir yuvalarında kuluçka müddeti 45 günü geçiyor ve bu yuvalarda sıcaklık düşük olduğu için erkek oranı daha fazla oluyor Temmuz ayındaki sıcak periyottaki yuvalarda ise 45 günde kuluçka mühleti doluyor ve daha çok dişi bireyler meydana geliyor Ayrıyeten yuvadan birinci çıkan yavruların da daha çok dişi olduğu ortaya çıkmış Zira yuvanın daha serin olan alt kısımlardaki yavruların cinsiyetleri erkek olarak gelişmiş diye konuştu