Sturgeon, İskoçya’nın başşehri Edinburgh’da ikinci bağımsızlık referandumuna ait düzenlediği basın toplantısında, hükümetin bağımsızlık savunmasını içeren “Daha Güçlü, Daha Keyifli, Daha Adil: Neden İskoçya Değil?” başlıklı belgeyi yayınladı.
Sturgeon, konuşmasında, İskoçya’nın büyük avantajları ve muazzam potansiyeli olduğunu, bağımsızlık davasının, İskoçya’nın zorluklarla başa çıkmak ve potansiyelini gerçekleştirmek için kendisini nasıl donattığıyla ilgili olduğunu söyledi.
İskoç halkının, artan hayat maliyeti ve eşitsizliğin yanı sıra Brexit’in birçok tesirinden muzdarip olduğuna işaret eden Sturgeon, “Brexit, ticarete, hayat standartlarına ve kamu hizmetlerine büyük ziyan vererek, bizi Avrupa Birliği’nden (AB) ve Tek Pazardan kendi isteğimiz dışında söküp attı” değerlendirmesinde bulundu.
İskoçya’nın bugün “bağımsızlığa daha da hazır” olduğunu söyleyen Sturgeon, “Bizi AB dışında daha âlâ olmayan hatta daha da kötüleşme mümkünlüğü olan nispeten zayıf ekonomik ve toplumsal sonuçlara götüren bir İngiliz iktisat modeline bağlı mı kalacağız, yoksa bunun yerine gözlerimizi umut ve optimistlikle kaldırıp ilham mı alacağız?” dedi.
İkinci bir bağımsızlık referandumunun yasal biçimde yapılması gerekliliğine dikkati çeken Sturgeon, İngiliz hükümetinin müsaadesi olmadan bunun nasıl yapılabileceğine ait stratejisini çok yakında parlamentoya sunacağını kaydetti.
Sturgeon, 13 Eylül 2021’de önderi olduğu İskoç Ulusal Partisinin (SNP) sonbahar konferansının kapanış konuşmasında, 2023 sonunda bağımsızlık referandumuna gitmeyi planladıklarını söylemişti.
2014 REFERANDUMUNDA REDDEDİLMİŞTİ
İskoç Ulusal Partisi, 18 Eylül 2014’te yapılan referandumda İskoçlar yüzde 55’le bağımsızlığı reddetmiş olsalar da Brexit’in durumu değiştirdiğini ve yeni bir referanduma muhtaçlık olduğunu savunuyor.
Brexit referandumunda İngilizlerin bilakis yüzde 62 ile karşı oy kullanan İskoçlar, istemedikleri halde AB’den çıkarıldıklarını belirtiyor.
Ancak, yeni bir bağımsızlık referandumu düzenlemek için İngiliz Parlamentosundan müsaade almak gerekiyor. Johnson liderliğindeki Muhafazakar Partinin çoğunluğu elinde bulundurduğu 650 üyeli parlamentodan bu türlü bir müsaadenin çıkması imkansız görülüyor.
Bu nedenle bağımsızlık yanlılarının alternatif yollar deneyebileceği bedellendiriliyor. Bu seçeneklerden birini, İngiliz Parlamentosundan müsaade alınmasını zarurî kılan yasaya karşı mahkemeye gitmek oluşturuyor.
Diğer bir yol ise merkezi hükümete karşın referanduma gitmek ve olumlu sonuç çıkması halinde tek taraflı bağımsızlık ilan etmek.
Ancak bunun, Katalonya’da olduğu üzere gerginliğe ve merkezi hükûmetin sert reaksiyonuna yol açabileceği belirtiliyor. Birebir vakitte bu durumun, Katalanlar üzere İskoçların da AB’nin dayanağını kaybetmesine neden olabileceği tabir ediliyor.
BREXİT’E KARŞI OY KULLANDILAR
İngiltere, Galler, Kuzey İrlanda ve İskoçya’dan oluşan Birleşik Krallık’ta, Haziran 2016’da yapılan AB referandumunda yüzde 48’e karşı yüzde 52 ile Brexit kararı alınmıştı. Referandumda İngiltere ve Galler “evet”, İskoçya ve Kuzey İrlanda ise “hayır” oyu vermişti.
İngiltere’nin AB ile vardığı Brexit muahedesiyle Kuzey İrlanda’ya ayrıcalıklı bir pozisyon verilerek, fiili AB üyesi olarak kalmasına yol açan düzenleme yapılmış ama İskoçya, İngiltere ile tıpkı şartlarda 31 Ocak’ta AB’den resmen ayrılmıştı.