Uyluk ve kaval kemiğinin diz eklemini oluşturdukları kısımda görülen makus huylu bu tümörlerin sıklıkla büyüme devrinde görüldüğüne dikkat çeken Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı Doç. Dr. Koray Başdelioğlu, bu nedenle ağrıların büyüme ağrıları ile karıştırılabildiği ve bu durumun da teşhis koymada geç kalınmasına sebep olabileceğini söyledi. Başdelioğlu, “Kemiği oluşturan hücrelerde başlayan ve tıp lisanında “osteosarkom” olarak isimlendirilen makûs huylu kemik kanserleri çoğunlukla 10-14 yaş ortası ve 65 yaş sonrası görülüyor” açıklamasında bulundu.
Epeyce agresif seyirli bir tümör olan osteosarkom için erken teşhis, uygun tedavi ve sistemli takibin çok değerli olduğunu lisana getiren Doç. Dr. Koray Başdelioğlu, “Herhangi bir travma olmadan gelişen, çoklukla birebir bölgeyi tutan, istirahat etmekle ya da ilaç içmek ile geçmeyen bu ağrılarda vakit kaybetmeden tabibe başvurmak gerekir” diye konuştu.
ENDER LAKİN AGRESİF
Ostesarkomun öbür tümörlere nazaran daha ender görüldüğünü hatırlatan Doç. Dr. Başdelioğlu, “Tüm kanserlerin yüzde 0.2 ila yüzde 1’ini, çocukluk çağı kanserlerinin ise yüzde 2.4’ünü oluşturuyor. Görülme sıklığı yılda milyonda 4-6 oranında gerçekleşiyor. Az görülmesine rağmen ostesarkomun agresif seyirli ve metastaz yapma eğilimleri yüksektir. Öte yandan yüzde 20-25 hastada radyolojik olarak ortaya konulabilen metastaz bulunuyor. En sık akciğerlere (yüzde 80) metastaz yapar. İkinci en sık metastaz yaptığı yer ise diğer kemik bölgeleridir” dedi.
GENETİK YATKINLIK KIYMETLİ
Tanımlanmış genetik faktörlerin, risk faktörleri içinde yer aldığını söyleyen Doç. Dr. Koray Başdelioğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Osteosarkomun oluşumundaki etkenlerinin şimdi net olarak bilinmemekle birlikte belirli başlı kimi risk faktörlerinin hastalıkla teması olduğu düşünülüyor. Retinablastom ve p53 tümör supresör genlerin osteosarkom oluşumunda tesirli olduğu ortaya kondu. Ayrıyeten Li-Fraumeni, Rothmund Thomson, Bloom ve Werner sendromlarında osteosarkom görülme riski artmaktadır. Ayrıyeten bilhassa sekonder osteosarkomda olmak üzere Page hastalığı, kondrosarkom ve daha evvel uygulanan radyoterapi üzere etkenler de osteosarkom gelişimine sebep olabilmektedir.”
“KEMİK TÜMÖRLERİ FARK EDİLİLEBİLİR BOYUTA GELENE KADAR BELİRTİ VERMEYEBİLİYOR
Genetik faktörlerin dışında cinsiyet, ırk ve etnik yapı farklarının da değerli risk faktörleri ortasında bulunduğuna değinen Doç. Dr. Başdelioğlu, osteosarkomun erkeklerde bayanlara kıyasla ortalama 1.5 kat daha fazla görüldüğünü ayrıyeten siyahi/esmer ırklarda beyaz ırka nazaran daha yaygın olduğunu vurguladı.
Kemiklerde görülen tümörler çoğunlukla güzel huylu olduğunu ve belirti vermediklerinden sıklıkla öteki nedenlerle çekilen röntgen, MR yahut tomografi incelemelerinde tesadüfen tespit edilebildiğini söz eden Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı Doç. Dr. Koray Başdelioğlu, “Osteosarkomun tanısı hastanın klinik hikayesi, fizik muayenesi ve gerekli radyolojik tetkiklerin kıymetlendirilmesi ile konur. Radyolojik tetkik olarak birinci planda röntgenler kıymetlendirilir. Röntgenler teşhis için hayli faydalıdır. Ayrıyeten tüm kemiği de içine alacak halde kontrastlı MR tetkiki tümörün yayılımı, etraf yumuşak doku, damar ve hudut yapıları ile bağlarının kıymetlendirilmesi ve skip metastazların (aynı kemik içinde farklı bölgeye yayılma) olup olmadığının kıymetlendirilmesi açısından gereklidir. Akciğer yayılımının olup olmadığının ortaya konulması için toraks tomografisi ve tüm beden kemik taraması yapılır” dedi.
TEDAVİDE SON YILLARDA YÜZ GÜLDÜRÜCÜ SONUÇLAR ALINABİLİYOR
Osteosarkom tedavisinde son yıllarda çok büyük gelişmeler kaydedildiğinin altını çizen Doç. Dr. Başdelioğlu, “Gerekli tetkiklerin incelenmesi ve biyopsi ile teşhisin katılaştırılmasından sonra tedavi ortopedik onkoloji, onkoloji, radyoloji, radyasyon onkolojisi ve patoloji kısımlarının multidisipliner çalışmayla bir ortaya geldiği tümör kurullarında değerlendirilir” diye konuştu.
Tedavinin cerrahi öncesi kemoterapi, cerrahi ve cerrahi sonrası kemoterapi olmak üzere üç kademeli bir sistemle yapıldığına değinen Doç. Dr. Başdelioğlu, “Yakın geçmişe kadar tek tedavi, cerrahi yolla tümörlü uzvun alınması yani ampütasyondu. Lakin günümüzde cerrahi için mümkün olan her durumda uzuv kollayıcı cerrahi tedavi uygulanıyor. Cerrahi öncesi kemoterapi uygulanması sonrası uzvu muhafaza oranları %90’ların üstündedir. Kanser daha evvel yapılan biyopsi yolu da dâhil olmak üzere, hiç tümör dokusu görülmeden ve tümörün içine girilmeden etrafında muhakkak bir ölçü pak doku olacak formda tek modül halinde çıkarılır. Oluşan defekt ise tümör lokalizasyonu ve hastanın kıymetlendirilmesi sonucunda biyolojik olan ve biyolojik olmayan formüllerle rekonstrükte edilir. Böylece 5-10 yıllık sağ kalım oranları cerrahi öncesi ve sonrası kombine kemoterapi alan hastalarda geçmişe oranla yüz güldürücü oranlara ulaştı” diyerek kelamlarını noktaladı.