Asgari fiyat yılın ikinci ayında açlık sonunun altında kaldı ancak hala taban fiyata orta artırım yapılıp yapılmayacağı belirsizliğini koruyor.
Hükümet tarafında orta artırıma yeşil ışık yakan açıklamalar gelse de kapıyı büsbütün kapatan telaffuzlar de mevcut. Minimum fiyat kurulunda emekçiyi temsil eden Türk-İş de bu hususta sessiz.
Sözcü’den Gamze Bal’ın haberine nazaran; temmuz ayında memur ve emekli maaşlarına yapılacak artırım öncesi minimum ücretlinin de orta artırım talebiyle ilgili sendikalar dikkat cazibeli değerlendirmelerde bulundu.
Asgari fiyat kurulunda yer alan Türk-İş Genel Sekreteri Nazmi Irgat’ın “İnsanlar bekliyor farkındayız lakin bakanlık tarafından bize ne bir bilgi verildi ne bir davet yapıldı. Doyurucu bir bilgiye sahip değiliz” diyerek orta artırım talebi için bakanlıktan davet beklediklerini söz etmesi dikkat çekti.
TÜRK-İŞ: MANİ YOK
Irgat, “2022 taban fiyatı açıklandığında o günün koşullarına nazaran yüzde 50 yeterli bir artış oranıydı. Kamuoyu kabullenmişti. Artık yıllık enflasyon yüzde 73.5. Alım gücünün en fazla düştüğü devirdeyiz. İnsanların bu enflasyonla, bu taban fiyatla yıl sonunu getirmesi zor” dedi.
“Belirlenen minimum fiyat bir yıl devam edecek diye bir kaide yok. Yine belirlenmesinin önünde yasal bir mahzur yok” diyen Irgat, “Ama bakanlık nasıl pahalandırıyor, bu ay içinde bir davet yapılır mı bilmiyorum” diye konuştu.
DİSK: YILDA BİR ARTIŞ KAYIPLARI KARŞILAMAZ
Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Lideri İstek Çerkezoğlu ise, “2022 minimum fiyatı büyük bir artış yapıldı üzere sunuldu fakat taban fiyat yılın daha ikinci ayındayken açlık sonunun altına geriledi. Münasebetiyle kesinlikle taban fiyatın güncellenmesi lazım” dedi.
Çerkezoğlu, minimum fiyattaki artışın ne olması gerektiğine ait ise “Bir meskende iki kişi çalıştığı vakit o konuta yoksulluk sonu (mayıs ayı için 19 bin 602 TL) girebilmeli” diye konuştu.
Bu yıl 1 Mayıs’a damga vuran ana taleplerden birinin taban fiyata ve tüm fiyatlara artış talebi olduğunu, tıpkı vakitte bu pazartesi de İstanbul’da ‘zamları durdurun, fiyatları artırın’ talebiyle hareket yapılacağını bildiren Çerkezoğlu, şöyle devam etti:
“Türkiye’de hayat hakikaten çok kıymetli ancak emek ucuz. Bu kadar yüksek enflasyonun olduğu bir devirde taban fiyatın yılda bir defa güncellenmesi kayıpları karşılamaz. Alım gücündeki kayıpların karşılanması için taban fiyat derhal yine belirlenmeli. Personelin, işçinin büyümeden, ulusal gelir artışından hissesini artırması lazım.”
BİRLEŞİK KAMU-İŞ: TABAN ÜCRETLİNİN AYAKTA KALABİLMESİ MÜMKÜN DEĞİL
Birleşik Kamu İş Konfederasyonu Lideri Mehmet Balık ise, “Aylık enflasyon o kadar yüksek geliyor ki, taban fiyatı bırakın yılda bir kere belirlemeyi, 6 ayda bir belirlemek bile mevcut enflasyon ortamında kâfi olmayacaktır” dedi.
Bu yüzden aylık enflasyon farkının minimum fiyata eklenmesini talep eden Balık, “Çünkü bu kurallarda minimum ücretlinin bir yıl boyunca tıpkı fiyat alarak ayakta kalabilmesi mümkün değil” diye konuştu.
“MAYIS AYI İÇİN 6 BİN 17 TL”
“Asgari fiyatın yılda birden fazla belirlenmesinin önünde yasal bir pürüz yok. Kesinlikle fakat kesinlikle taban fiyata yeni bir artırımın yapılması gerekiyor” diyen Balık, şöyle devam etti:
“Yapılacak artırım ile taban fiyatın açlık hududunun (mayıs ayı için 6 bin 17 TL) üzerine çıkarılması gerekiyor. Dört kişilik bir ailenin geçinebilmesi için 6 bin 500-7 bin TL’ye gereksinim var. Lakin yüksek enflasyondan ötürü bu meblağ her ay artıyor. Bu yüzden de aylık enflasyon farkının taban fiyata eklenmesini talep ediyoruz.”
ERDOĞAN İŞARET ETTİ
Öte yandan, taban fiyattaki artışın acilen erimesinden sonra orta artırım taleplerine ait hükümet tarafından çeşitli açıklamalar gelmeye devam ediyor.
Mart ayında AKP Sözcüsü Ömer Çelik, minimum fiyatla ilgili yaptığı açıklamada, “Uygun bir durum oluştuğu vakit bununla ilgili açıklama yapılır lakin hem çalışanlarımızın hem de emeklilerimizin mevcut durumlarını düzgünleştirmek için her vakit bir çalışma yapıyoruz” demişti.
Çelik’ten bir gün sonra minimum fiyata artırım ile ilgili açıklama yapan Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Alım ise, “Cumhuriyet tarihinde birinci sefer minimum fiyatı yüzde 50 üzerinde artırdık. Bu günlerde tekrar taban fiyat tartışmalarını manalı bulmuyorum. Zira gerekeni enflasyon farkı ile yaptık. Bu durumlarda emekçiyi de iş vereni de düşünmek lazım” demişti.
31 Mart’ta Özbekistan dönüşü konuşan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ise, “Ben vatandaşıma onu aldatacak, yani yapmayacağımız yahut yapamayacağımız bir şeyi söylemeyi yanlışsız bulmam. Taban fiyatı tespit için bir kurul var. Her sene toplanıyor. Hasebiyle da bunun vakti aralıktır. Vakti geldiğinde de minimum fiyatla sorumlu olan sendikalar ve Çalışma Bakanlığım otururlar konuşurlar, adımı atarız” demişti.
Erdoğan, bu hafta başındaki Kabine Toplantısı sonrasında ise şöyle dedi:
“Temmuz ayındaki enflasyon farkı artışlarıyla ücretlileri biraz daha rahatlatacağız. Yılbaşında tüm çalışanların durumlarını gözden geçirerek herkesin hakkını almasını temin edeceğiz. Toplumsal yardım şemsiyemizi genişleterek hiçbir vatandaşımızın mağduriyetine müsaade vermeyeceğiz.”