Kozmonot Sergey Korsakov, Milletlerarası Uzay İstasyonu’nun (UUİ) penceresinde oluşan buzlanmanın etkileyici bir imgesini yakaladı. Bunun pek sıra dışı bir haber olmadığını düşünebilirsiniz lakin bu fotoğraf, bir uzay aracının penceresinde oluşan buz kristallerinin birinci fotoğrafı ve nasıl oluştuğunu kimse bilmiyor.
Görüntü, Korsakov tarafından birkaç gün evvel Twitter ve Telegram’da paylaşılmıştı. Telegram’da yaptığı açıklamada kozmonot, buz kristallerinin uzun ömürlü olduğunu, 24 saat dayandığını ve eridikten sonra bile yoğuşma deseninin kaldığını söyledi. Tekrar de nasıl oluştuğu tam olarak net değil ve şaşırtan bir formda bu bahiste öne çıkan bir bilimsel literatür yok.
Bilgi almak için UUİ üyeleri NASA, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve Japon Uzay Ajansı (JAXA) ile irtibata geçen IFLScience, her üçünün de yorum yapmaktan çekindiğini söylüyor. Bunun sebepleri ortasında ise camın UUİ’nin Rus modülünde olma ihtimali ve günümüzde yaşanan olaylardan ötürü kestirim edebileceğiniz üzere her üç ajansın da Roscosmos ile konuşmuyor olması belirtiliyor.
Resmi bir bilgi olmadığı için şu anda yalnızca varsayım yürütmemiz mümkün. UUİ’nin pencereleri, iç kısımdakiler hava ve dış kısımdakiler vakum ile ayrılmış birden fazla camdan oluşur. Buz kristalleri camların içinde yahut istasyonun içinde olabilir. Kimileri, kozmonotların pencereye nefes üflemiş olabileceğini öne sürse de, buzlanmanın neredeyse harika bir daire olan formu ve UUİ’nin sıcaklığı sebebiyle bunun beklenen olmadığını söyleyebiliriz.
IFLScience ile konuşan Liverpool Üniversitesi’nden buzulbilimci Dr. James Lea “Olay, dairenin hudutlarında en çok buza sahip üzere görünüyor – bu, oluşum düzeneğinin her taraftan eşit formda hareket ettiğini, dairenin kenarında buz oluşturacak bir eşiğe ulaştığını ve sonrasında tüm su buharının ortaya sona ulaşmadan evvel tükendiğini gösteriyor” diyor.
Şaşırtıcı olan dairesel biçim, camdaki bir sıcaklık gradyanının sonucu olabilir. Fakat bu durum, şu anda net olmayan cam özelliklerine bağlı.
Bu gizem çözülemese de, mikro yerçekiminde buz kristallerinin oluşumunun faal bir araştırma alanı olduğunu söyleyebiliriz. JAXA yörüngede buz kristallerinin oluşumu üzerine deneyler yaptı ve uzayda “süper” simetriye sahip buz kristallerinin oluşabileceğini keşfetti.
Son olarak Korsakov’un, kısa bir mühlet evvel UUİ’nin penceresinden garip bir imgeyi daha fotoğrafladığını hatırlatalım…