Yeni ekonomik adımlar, dün akşam Hazine ve Maliye Bakanlığı, BDDK, SPK ve Merkez Bankası tarafından açıklandı. Açıklanan 6 unsurluk yeni pakete nazaran, gelire endeksli senet (GES), tüketici kredileri, kredi kartları, kredi karşılık oranları, altın sertifikası ihracı ve halka arzlarla ilgili birçok karar alındı.
Dr. Mahfi Eğilmez, “Bu tedbirler açıklanmadan evvel USD/TL kuru 17,20’lerdeydi, tedbir açıklanacağı duyulduktan sonra 16,80’in altına geriledi, tedbirler açıklandıktan sonra yine 17,20’lere geldi. Ortada inişler olduysa da bu düşülerin açıklanan tedbirlerden ötürü olmaktan çok döviz piyasasına yapılan müdahale satışlarıyla olduğu varsayım ediliyor. Demek ki piyasalar kuru düşürmek emeliyle alınan bu tedbirlerin kuru ve hasebiyle enflasyonu düşüreceğine ikna olmamış” dedi.
“EN TESİRLİ OLANI FAİZ POLİTİKASI”
Ekonomi siyasetinin ikiye ayrıldığını lisana getiren Eğilmez,“Maliye siyasetinin üç kıymetli alt siyaseti vardır; vergi siyaseti, harcamalar siyaseti ve borçlanma siyaseti. Bunlar ortasında en tesirli olanı vergi siyasetidir. Para siyasetinin da üç alt siyaseti vardır; açık piyasa süreçleri, zarurî karşılıklar ve faiz siyaseti. Bunlar ortasında en tesirli olanı faiz politikasıdır” olduğunu lisana getirdi.
Hazine eski Müsteşarı ve ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez, ferdî blogunda hususa ait ‘Yeni Tedbirler Üzerine’ başlıklı yazısı şöyle:
AÇIKLANAN TEDBİRLERİN ÖZETİ
“Gelire endeksli senet (GES) çıkarılıyor: Sadece ismi açıklanan ve şimdi içeriği belirli olmayan bu araç konusunda piyasada konuşulanlara nazaran bu borçlanma senetlerinin seçilmiş birkaç kurumun gelirine endeksli olarak ihraç edileceği anlaşılıyor. Bu senetler için getiri oranının yüzde 25 ile 30 ortasında olacağı iddia ediliyor.
Devlet tahvili ile rastgele bir geliri karşılık göstermeden borçlanmak varken, Osmanlı’nın borçlanamaz hale geldikten sonra Rüsum-u Sitte ismi altında bir grup vergileri karşılık göstererek Galata Bankerlerinden borçlanması üzere bir metodun niye tercih edildiğini anlamak sıkıntı. Tek açıklaması ödenecek olan getiriye faiz ismini vermemek üzere görünüyor.
Kredilere sınırlamalar getiriliyor: BDDK, gereksinim kredileri kullanımı yoluyla kredi genişlemesinin sonlandırılmasını amaçlayarak tüketici kredilerinde geri ödeme müddetini kısalttı. Bununla birlikte 50 bin liranın altındaki tüketici kredilerinin 36 ay olan vadesini değiştirmedi. Zira bu meblağın altındaki krediler daha çok kredi kartı borçlarının ödenmesinde kullanılıyor. Bunun yanı sıra 25 bin lira üzerindeki kredi kartı limitlerinde de yüzde 40 oranında minimum ödeme ölçüsü getirilerek sonlandırma pekiştirildi
Kredilere uygulanan zarurî karşılık oranında değişiklik: Merkez Bankası 23 Nisan 2022 tarihli kararla KOBİ kredileri, esnaf kredileri, ziraî krediler üzere birtakım istisnalar dışında kredilere de zarurî karşılık uygulamaya başlayarak selektif kredi siyasetine geçiş yapmıştı. Bu düzenlemede nakdi ticari kredilere yüzde 10 mecburî karşılık uygulanıyordu. Alınan yeni kararla birlikte bu oran yüzde 20’ye yükseltildi. Böylelikle enflasyonu yükselttiği düşünülen kredi genişlemesine set çekilmesi kanısı yaşama geçirilmiş oldu. Doğal olarak bu düzenleme büyüme üzerinde olumsuz tesir yaratacak. Hükümetin enflasyon ve büyüme ortasındaki seçimde tercihi şimdiye kadar büyümeden yana olmuştu. Bu kararla birlikte ya o niyetten vaz geçiliyor ya da ortada bir çelişki kelam konusu.
Yabancıya swap imkanı yine açılıyor: Yabancı yatırımcıların Türk Lirası’na erişimi bir müddetten beri hayli hudutlu tutuluyordu. BDDK’nin dün açıklanan kararında, şimdi detayları açıklanmamış olmakla birlikte, ‘yurt dışı yerleşiklere tahsisli swap imkânının getirilmesi’ tabirine yer verilmiş bulunuyor. Piyasa yorumcuları bu düzenlemeyi; açığa satış yapılmayacağı taahhüdüyle gelen yatırımcılara TL’ye erişim imkânı sağlanabileceği halinde yorumluyor.
Sermaye Piyasası Konsey fiyatlarında indirimler yaptı: SPK, dün aldığı kararla halka arzlar ve yurtdışına pay arzlarında alınan şura fiyatlarında indirime gitti. Böylelikle halka arz yoluyla şirketlere sermaye sağlanması özendirilmiş oluyor.”