2022’nin ikinci güneş tutulması bugün gerçekleşiyor. 25 Ekim Salı günü Asya, Afrika ve Avrupa’nın birtakım bölgelerinde kesimli güneş tutulması görülebilecek. Kesimli güneş tutulmasında ay, güneş ve dünya ortasında hareket ederek gölgesini üzerimize düşürür. Bu kısmi tutulmada güneşin sırf bir kısmı engellenir, bu nedenle güneş diskinin belirli bir kısmı örtülür. (Yukarıdaki görüntüde Işık alanı gündüzü temsil ediyor, karanlık alan geceyi temsil ediyor. Yuvarlatılmış, hareketli gölge, 25 Ekim’deki modüllü güneş tutulmasının görüleceği alanı gösteriyor)
1-GÜNEŞ TUTULMASI NEREDEN İZLENİYOR?
Güneş tutulması, İzlanda, Avrupa, Kuzey-doğu Afrika, Ortadoğu, Batı Asya, Hindistan, Batı Çin’den gözlenebilecek. Güneş tutulması Türkiye’den de izlenebilecek.
2- GÜNEŞ TUTULMASI TÜRKİYE’DE SAAT KAÇTA?
Parçalı güneş tutulması Türkiye saati ile 12:40 ve 15.05 saatleri ortasında meydana gelecek. Tutulmanın azamî evresi ile 13.50 olacak. Bu müddette Güneş diskinin yüzde 50’si örtülecek. Türkiye’den izlenebilecek bir sonraki en yakın Güneş Tutulması ise 2 Ağustos 2027 tarihinde modüllü tutulma olarak gerçekleşecek. O tutulmada Güneş diskinin yaklaşık %80’i örtülecek.
İLLERE NAZARAN GÜNEŞ TUTULMASI SAATLERİ
TÜBİTAK Türkiye’de kimi vilayetlere nazaran güneş tutulmasının gözlenebileceği saatleri ve güneş diskinin ne kadar örtüleceğini şöyle paylaşıyor:
Tutulmayı şahsen görmek bulunduğunuz yere, zamanlama ve hava durumuna bağlıdır. Bu linke tıklayarak Timeanddate’in tutulma arama özelliğinden de bulunduğunuz konumdaki tutulma saatini ve izleme mühletini öğrenebilirsiniz.
3- GÜNEŞ TUTULMASI NASIL İZLENİR?
TÜBİTAK güneş tutulması nasıl izlenir sorusuna şu karşılığı veriyor: “Parçalı tutulmayı gözleyebilmek için kesinlikle özel üretilmiş Güneş filtresine sahip teleskoplar ya da “Tutulma Gözlüğü” kullanılmalıdır. Aksi taktirde filtresiz olarak dürbün, teleskop vb optik bir alet ile Güneş’e direkt bakıldığında göz retinası önemli ziyan görecektir”
Yani tutulmayı şahsen izleme bahtınız varsa, kimi tedbirler almanız gerekiyor. Göz muhafazası olmadan güneşe bakmayın. İnançlı görüntüleme için güneş tutulması gözlüğü yahut iğne deliği projektörü kullanın.
4- GÜNEŞ TUTULMASI CANLI NASIL İZLENİR?
Hava kuralları uygun olursa TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nin Akdeniz Üniversitesi Yerleşkesi içindeki Bilim Toplum Merkezi (BİTOM) 12:00-15:00 saatleri ortasında ziyaretçilere açık olacak ve özel filtreli teleskoplarla bu süreç izlenebilecek.
Tutulmanın tamamı ayrıyeten TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi Youtube kanalından da canlı olarak yayınlanacak.
Bununla bir arada Youtube’ta da çeşitli canlı yayınlar bulabilirsiniz. Aşağıya iki örnek ekliyoruz:
Sanal Teleskop Projesi de 25 Ekim’de canlı yayın yapacak.
5- GÜNEŞ TUTULMASI NEDİR?
Aya bir yıl içinde Dünya etrafında yaklaşık on iki kere döner. Fakat Ay’ın yörünge düzlemi ile Dünya’nın yörünge düzlemi ortasında beş derece kadar bir açı vardır ve bu nedenle her seferinde Ay Güneş’in tam önünden geçmez. Ayın eksen eğikliği ve yörüne yapısı nedeniyle Güneş tutulmaları her yıl en az iki, en fazla beş güneş yaşanır. Pekala, güneş tutulması nedir? Güneş tutulması, Ay’ın Dünya ile Güneş ortasına girmesi; Güneş’i kısmen ya da tümüyle örtmesi sonucu oluşan bir tabiat olayıdır. Modüllü güneş tutulması ise Ay’ın Güneş’in bir kısmını örtmesi sonucunda oluşur.